آرامگاه مقدسات یهودیان در همدان!
یکی از خاص ترین و عجیب ترین جاذبه های توریستی ایران با قدمتی دیرینه و جذابیتی جهانی برای یودیان سرتاسر دنیا که در همه کشورها پخش شده اند.
غارعلیصدر، آرامگاه بوعلی سینا، آرماگاه بابا طاهر عریان، گنجنامه، گنبد علویان، شهر تاریخی هگمتانه و شیر سنگی! با شنیدن این نامها، چندان برایتان سخت نیست تا حدس بزنید دربارهی کدام شهر صحبت میکنیم. بله! شهر تاریخی، باشکوه و زیبای همدان. جاهای دیدنی همدان اینقدر زیاد و مشهورند که نه تنها در ایران بلکه در کشورهای دیگر هم کاملا شناخته شده هستند. آرامگاه استر و مردخای شاید در این میان یک استثنا باشد.
برای همین، در مجلهی همدان توریسم بد ندیدم لابلای همهی این آثار باستانی و فرهنگی معروف، برویم سراغ یک مقبرهی تاریخی که شاید بین ایرانیان چندان شناخته شده نباشد، اما یک مکان مقدس برای میلیونها نفر در سراسر جهان به شمار میرود. پس با ما باشید تا اطلاعات جامع و کاملی دربارهی آرمگاه استر و مردخای بدست آورید.
مکان جغرافیایی آرامگاه استر و مردخای
این آرامگاه درست وسط شهر همدان قرار دارد. همین که به ابتدای خیابان دکتر شریعتی رسیدید، لازم نیست بپیچید داخل خیابان، همان ابتدای خیابان در داخل کوچهی مدرسهی علمیهی زنگنه تابلوی آبیرنگی نظرتان را جلب میکند. روی آن تابلو با خط نستعلیق بزرگی نوشته شده است استر و مردخای. مجموعهی این آرامگاه به قدری ساده و بیپیرایه است که اگر آن تابلو وجود نداشت، کمتر کسی پی میبرد با یک میراث کهن فرهنگی مواجه است.
حواستان باشد این آرامگاه شنبهها تعطیل است و مطابق قوانین آن فقط افراد همراه با خانواده اجازهی ورود دارند. ورودیه آرامگاه به ازای هر نفر هزار و پانصد تومان است.
روایت تاریخی استر و مردخای

استر ملکهی زیبای یهودیِ دربار خشایارشا بود. در کتب تاریخی اینگونه آمده است که خشایارشا در دربار دستور کشف حجاب میدهد. ملکه از دستور او سرباز میزند. پس شاه دستور میهد تمامی دختران زیبای شهر را گرد آوردند تا او ملکهی جدیدی برای خود برگزیند. در میان تمامی آن دختران، زیبایی استر دل و دین شاه را میرباید و به دربار او راه پیدا میکند.
طی حضور استر در دربار، هوش و ذکاوت او یاریاش میکند و جایگاه بسیار رفیعی در قلب شاه و در دربار پیدا میکند. در کنار استر، مردخای عموی او هم میتواند خود را تا مقام یکی از عالیرتبهترین مردان دربار بالا بکشد.
همان زمانها، هامان وزیر اعظم خشایارشا ینا میکند تا تمامی یهودیان ساکن ایران زمین را قتل عام کند. استر و مردخای از این نقشهی شوم آگاه میشوند و میتوانند با سرعت وارد عمل شوند و رای شاه را بزنند. بنا بر این داستان، در تاریخ قوم یهود استر را به عنوان منجی این قوم محترم میدارند.
اهمیت مذهبی، فرهنگی و تاریخی آرامگاه استر و مردخای
بسیاری از محققان معتبر یهودی داستان هامان و استر را از نظر تاریخی معتبر نمیدانند. اما حتی ادله و استدلالات آنها هم باعث نشده است تا قوم یهود استر و مردخای را فراموش کنند.
هرساله، اواخر اسفند و اوایل فروردین یهودیان جشن بزرگی به نام پوریم برگزار میکنند. آنها در پوریم با دعا کردن و روزه گرفتن و صلهی رحم یاد و خاطرهی استر و نجات ابدی یهودیان را گرامی میدارند.
بسیاری از یهودیان از سراسر جهان خود را مهیا میکنند تا برای جشن پوریم به ایران و همدان سفر کنند و در آرامگاه استر و مردخای گرد هم بیایند و به آنها ادای دین کنند. بر طبق مستندات، تاریخ احداث بنای این آرامگاه به قرن دوم پس از میلاد مسیح میرسد. همچنین، بعد از بیتالمقدس این آرمگاه به عنوان مهمترین زیارتگاه یهودیان جهان شناخته میشود.
معماری آرامگاه

سادگی و کهنگی این بنا حتما شما را شگفتشده خواهد کرد. به گفتهی متولی این بقعه، در طول تاریخ این بنا تنها دو سه بار بازسازی شده است و اساسا شکل و روح آن در طول تاریخ همواره ثابت مانده و در گذشته هم به همین شکل بوده است.
داخل این بنا، یک تالار اصلی قرار دارد که دورتادور دیوارهای آن را با فانوش زینت دادهاند. اطراف این تالار را هم اتاقهای تو در تو گرفتهاند. در آنها دو مقبرهی بزرگِ چوبی قرار دارد. ارتفاع این مقبرهها به حدود یک متر میرسد و منبتکاری سادهای دارند. روی این مقربههای پوشیده از پارچههای رنگی است که هر کدام گواه حاجت یک یهودی دیندار است. در این تابوتها در طول تاریخ هرگز باز نشدهاند و به هیچ عنوان هم باز نخواهند شد. بالای مقبرهها هم اتاق دیگری است که در ان صندلی چیدهاند و به نوعی نمازخانه به حساب میآید.
اگر شما هم اهل تاریخ و داستانهای جذاب مذهبی و اعتقادی هستید، به شما توصیه میکنیم حتما در سفر به همدان سری هم به این آرامگاه بیپیرایه بزنید. شک نکنید بسیار لذت خواهید برد. اما فراموش نکنیم این مکانی مقدس برای مومنان یهودی به حساب میآید، پس با هر عقیده و مسکلی، در هنگام بازدید از بنا، به ارزشهای آنان احترام بگذاریم.
قطعا رمز و راز های زیادی در پشت این بنا پنهان است و داستان های ثبت نشده و نگفته بسیاری در پشت آجرهای این بنا باقیست که شاید بازدید از آن برای افراد ماجراجو و توریست بتوان جالب و هیجان انگیز باشد.